علائم پوکی استخوان و مراقبت های اولیه از استخوانها

پوکی استخوان بیشتر در بین زنان رایج است تا مردان. به این دلیل که حجم استخوان در زنان کمتر از مردان است. معمولا عمر زن‌ها از مردان بیشتر و مصرف کلسیم در آنها کمتر است، و برای قوی نگهداشتن استخوانهای‌شان به هورمون زنانه استروزن نیز دارند.کمبود کلسیم در پوکی استخوان باعث می‌شود که بخش داخلی استخوان‌ها متخلخل ‌شود. این حالت را از دست رفتن توده استخوانی می‌نامند. این عارضه در طول زمان باعث ضعیف‌شدن استخوان‌ها و افزایش احتمال شکستگی در آنها می‌شود.
اگر عمر مردان آنقدر زیاد باشد، آنها نیز شاهدخطر ابتلاء به پوکی استخوان در اواخر عمرشان خواهند بود.
هنگامی که توده کل استخوانی در حدود ۳۵ سالگی‌ به اوج خود می‌رسد، همه بزرگسالان از ۳۵ سال به بعد شروع به از دست دادن توده استخوانی می‌کنند.
در زنان میزان از دست رفتن استخوان پس از یائسگی که میزان هورمون استروژن افت پیدا می کند، سرعت می‌گیرد. از آنجایی که تخمدان‌ها استروژن می‌‌سازند، اگر هر دو تخمدان با عمل جراحی برداشته شوند، به سرعت از دست رفتن توده استخوانی افزوده می‌شود.

علائم پوکی استخوان چیست؟

ممکن نیست بدانید پوکی استخوان دارید تا وقتی که علائم جدی آن را احساس کنید. علائم این بیماری شامل شکستگی استخوان، کمر درد یا قوز پشت است.
همچنین ممکن است قد شما در طول زمان کوتاه‌تر شود، زیرا پوکی استخوان می‌تواند باعث متلاشی‌شدن مهره‌ها (استخوان‌های ستون فقرات شما) شود.
این مشکلات معمولا پس از آنکه مقدار زیادی از کلسیم موجود در استخوان از بین رود اتفاق می‌افتد.

آیا خطر پوکی استخوان برای من وجود دارد؟

عوامل خطر ابتلاء به پوکی استخوان این‌ها هستند:
. یائسگی قبل از ۴۸ سال.
. جراحی برداشتن تخمدان‌ها قبل از یائسگی.
. کمبود کلسیم دریافتی.
. ورزش نکردن به قدر کفایت.
. استعمال دخانیات.
. سابقه پوکی استخوان در خانواده.
. مصرف مواد مخدر
. بدن لاغر و هیکل استخوانی کوچکتر
. پوست روشن (سفید پوست یا نژاد آسیایی)
. پرکاری تیروئید
. استفاده طولانی مدت از داروهای استروئیدی خوراکی.
موارد فوق فهرستی از چیزهایی است که احتمال پوکی استخوان را افزایش می‌دهند. در این زمینه با پزشک خود در مورد عوامل خطرساز برای پوکی استخوان صحبت کنید.

آیا نیاز به تراکم‌سنجی استخوان خواهم داشت؟

با پزشک‌تان مشورت کنید. برای بسیاری از زنان، پوکی استخوان (یا خطر بروز آن)را می‌توان بدون آزمایش تشخیص داد. وقتی انجام آزمایش لازم باشد، پزشکان با استفاده از تجهیزات عکسبرداری از استخوان، تصویری از استخوان به دست می‌آورند تا متخلخل شدن آن را بررسی کنند.

چه مقدار کلسیم نیاز دارم؟

شما قبل از یائسگی هر روز به ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارید. بعد از یائسگی اگر استروژن مصرف می‌کنید هر روز به ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارید. اگر استروژن مصرف نمی‌کنید هر روز به ۱۵۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارید.
معمولا بزرگترین حجم گرفتن کلسیم از غذا است. منابع خوب کلسیم، فرآورده‌های لبنی بدون چربی و کم چرب هستند. از دیگر منابع کلسیم شامل باقلا خشکیده، ماهی ریز(ساردین) و کلم بروکلی است.
در هر یک از موارد ذیل در حدود ۳۰۰ میلی گرم کلسیم وجود دارد: یک فنجان شیر یا ماست،۲ پیمانه کلم بروکلی، یا ۶ تا ۷ ماهی ریز (ساردین). اگرشما با خوردن غذا کلسیم کافی را نگیرید. ممکن است پزشک به شما قرص کلسیم پیشنهاد کند. آن را در بین وعده های غذایی یا با شیر مصرف کنید. ویتامین D و لاکتوز (قند طبیعی شیر) به بدن شما در جذب کلسیم کمک می‌کند.

روش‌های قوی نگه داشتن استخوان‌ها

. ورزش
. رژیم غذایی متعادل که دست کم روزانه حاوی ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم باشد.
. ترک سیگار. سیگار باعث تشدید پوکی استخوان می‌شود.
. با پزشک خود در مورد “درمان جایگزینی هورمونی” یا HRT پس از یائسگی و  یا داروهای پیشگیری و درمان ‌کننده پوکی استخوان مشورت کنید.

دکتر زهرا مظلوم خراسانی

متخصص داخلی و فوق تخصص بیماری های غدد و متابولیسم

دارای بورد فوق تخصصی
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد

از جمله خدمات پزشکی ارائه شده در مطب  عبارتند از: تشخیص و درمان بیماری های متابولیک، تیروئید، آدرنال، اختلالات غدد جنسی، متابولیک استخوان، هیپوفیز و مشاور تغییر جنسیت

آدرس مطب: مشهد- بلوار معلم – بین معلم 8و 10- برج آبشار-واحد705

تماس:05136017449

پاسخگویی: روزهای زوج – ساعات 16 الی 19